Türkiye’de toplam nüfusun yüzde 2,5‘ine kronik böbrek hastalığı (KBH) tanısı konulmuş durumda. Ancak, tanı almamış hastalarla birlikte bu oranın yüzde 11,7‘ye yükseldiği tahmin ediliyor. 2027 yılına kadar bu oranın yüzde 12,3‘e çıkması bekleniyor.
Türk Nefroloji Derneği (TND) tarafından bir ilaç firması ile hazırlanan “Sağlıklı Böbrek, Sağlıklı Hayat” raporu, Türkiye’deki böbrek sağlığına dair önemli verileri gün yüzüne çıkardı. Bu rapor, kronik böbrek hastalığının artan yaygınlığını ve sağlık sistemi üzerindeki yükünü gözler önüne seriyor.
Böbrek Hasarının Hızla İlerlediği Uyarısı
Raporda, tanı konulamayan ve tedavi edilmeyen KBH hastalarında böbrek hasarının hızla ilerlediği, bunun da kardiyovasküler komplikasyonlara yol açabileceği ve ölümle sonuçlanabileceği vurgulandı. 2040 yılına kadar dünya genelinde beşinci en yaygın ölüm nedeni olması beklenen kronik böbrek hastalığının, sağlık bütçesine önemli bir maddi yük getireceği belirtildi.
Rapora göre, Türkiye’de 2022 yılında toplam sağlık harcamalarının yüzde 5,76‘sı böbrek yetmezliği hastalarının tedavi, diyaliz ve böbrek nakli harcamalarından oluştu. Bu oranın 2027 itibarıyla yüzde 6,34‘e yükselebileceği öngörülüyor.
KBH ve renal replasman tedavisi (RRT) maliyetleri 2022 yılında 4,58 milyar dolar‘ı bulurken, 2027 yılında 5 milyar dolar‘ı aşabileceği kaydedildi. Raporda, ayrıca KBH’nin hastaların ve ailelerinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilediği, depresyon ve anksiyete gibi psikososyal sorunlara yol açtığı ifade edildi. Bu durum, KBH’nin erken tanısı ve ilerlemesinin önlenmesi için tarama programlarının önemini bir kez daha gündeme getiriyor.
Kardiyovasküler Komplikasyonlar Artıyor
Kronik böbrek hastalığının sessiz bir şekilde ilerlediğini belirten Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Aydın Türkmen, “KBH dünya popülasyonunun yüzde 10‘undan fazlasını etkiliyor. Ülkemizde ise her 7 yetişkinden birinin kronik böbrek hastası olduğu tahmin ediliyor. Ancak KBH’de erken evre belirtileri genellikle belirgin değil veya hiç yok. Bu nedenle çoğu kişi hastalığın farkında değil ve teşhis edilmeden kalıyor. KBH, kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon ve tip 2 diyabet gibi birden fazla morbidite ile ilişkilidir. Erken müdahale edilmemesi durumunda kalp yetersizliği nedeniyle ölümler artıyor. Ancak erken evrede tespit ve tedavi ile böbrek yetmezliği önlenebilir ve kardiyovasküler riskler azaltılabilir.” dedi.
Hipertansiyonun Farkındalığı Düşük
Türk Nefroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Şükrü Ulusoy, “Hipertansiyon, önlenebilir kardiyovasküler hastalıkların ve tüm nedenlere bağlı ölümlerin başlıca nedenlerinden biridir. Türkiye’de 18 yaş üstü erişkinlerde hipertansiyon sıklığı yüzde 30,3 gibi yüksek bir orandadır. Ülkemizde hipertansif olduğunu bilmeyenlerin oranı yaklaşık yüzde 46. Hipertansiyon, son dönem böbrek yetmezliğine yol açan en yüksek ikinci nedendir.” ifadelerini kullandı.
Diyabetin Rolü ve Farkındalık İhtiyacı
Diyabetin, kronik böbrek hastalığının en sık nedenlerinden biri olduğunu vurgulayan Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Özkan Güngör, “Diyalize giren hastaların yüzde 34‘ünde neden diyabetik böbrek hastalığıdır. Diyabetik böbrek hastalığı, idrarla protein atılımının artmasıyla başlar ve ilerledikçe böbrek yetmezliği gelişebilir. Erken saptama ile ilerlemesi engellenebilir. KBH’nin en sık nedenleri arasında diyabetin yanı sıra glomerüler böbrek hastalıkları ve hipertansiyon yer alıyor. Fakat KBH, sessiz bir hastalık olduğu için farkındalık oldukça düşüktür.” şeklinde konuştu.
Farkındalık Artırılmalı
Rapor hakkında değerlendirmelerde bulunan Ecz. Serkan Barış, “Kronik böbrek hastalığı, ülkemiz için ciddi bir halk sağlığı sorunu. KBH’nin sağlık sistemi üzerindeki yükü giderek artıyor. Bu durumu tersine çevirmek için çok yönlü stratejiler geliştirmeliyiz. Bu raporla, böbrek hastalıklarının önlenmesi ve erken teşhisinin önemini vurgulayarak toplumun, hekimlerin ve politika yapıcıların farkındalığını artırmayı hedefliyoruz. Sağlıklı bir toplum için birlikte hareket etmeye devam edeceğiz.” dedi.

You must be logged in to post a comment Login
Leave a Reply
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.