Sağlık

Kalp Krizi Tecrübesinden İlhamla Nanoparçacıklı Stent Geliştirildi

By Editör

Posted on 21 Nisan 2025

Melikgazi Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi’nde 12. sınıf öğrencisi Nisa İrem Kılıçkıran, bir yıl önce kalp krizi geçiren annesinin yaşadığı zorlu sürecin ardından, sınıf arkadaşı Melike Naz Şahan ve fizik öğretmeni Ferhat Çekim ile birlikte nanoparçacıklı stent geliştirmeye karar verdi.

Kılıçkıran ve Şahan, bu projeleriyle TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması‘na katılarak, bölge 1’incisi olarak mayıs ayında finallerde yarışma hakkı kazandı. Geliştirdikleri stent, ameliyattan bir süre sonra kendiliğinden eriyebilmesi ve piyasadaki diğer stentlere göre yaklaşık 20 kat daha düşük maliyetli olma özelliği ile dikkat çekiyor.

Projeleri hakkında bilgi veren Nisa İrem Kılıçkıran, “Bir yıl önce bir proje geliştirme kararı aldık. Bu projeye başlamaktaki amacımız annemin kalp rahatsızlığıydı. Kalp rahatsızlığı sonucunda stent takıldı ve sonrasında pıhtı atma gibi sorunlar yaşandı. Bu deneyimlerden yola çıkarak bir TÜBİTAK projesi yapma kararı aldık. Projemizde, biyobozunur olmasına büyük önem verdik. ‘Polikaprolakton’ adı verilen biyobozunur bir malzeme kullandık. Geliştirdiğimiz stenti bir yıl içinde tamamladık. Ayrıca, stentin takibini kolaylaştıran bir web tabanlı sistem de geliştirdik. Bu sistem, hasta ve doktor arasındaki iletişimi sağlıyor” dedi.

Melike Naz Şahan, projelerinin sağlık alanında yenilik sağlamakla kalmayıp toplumsal fayda yaratmayı da hedeflediğini belirterek, “Bu projeye başlama sebebimiz, yakın arkadaşımın annesinin kalp krizi geçirmesiydi. Stentler üzerine yoğunlaştık ve biyobozunur stent türünü tercih ettik. Geliştirdiğimiz biyobozunur stent sayesinde, nanoparçacık entegrasyonu ile MR ve bilgisayarlı tomografi görüntüleme imkanı sağladık. Bu, büyük bir avantaj” ifadelerini kullandı.

Stentin dayanıklılığı ve maliyetine değinen Şahan, “Yeni tasarımımız sayesinde stentimizin dayanıklılığını artırdık. Maliyet açısından da önemli bir fark yarattık. Bizim stentimiz, mevcut metal stentlere göre yaklaşık 20-22 kat daha ucuz. Bu sayede herkesin bu stenti kullanabilmesini hedefliyoruz. Gençlere bir çağrıda bulunuyorum: Merak edin, araştırın, engelleri aşın ve bilimi büyütün. Bilim gençlerle büyür; yeter ki desteklenelim” dedi.

Fizik öğretmeni Ferhat Çekim, “Öğrencilerimiz, Nisa’nın annesinin rahatsızlanması sonucu bir fikir geliştirdi. Damar tıkanıklığı konusunda neler yapabileceğimizi düşündük. Bütçemiz kısıtlı ama Erciyes Üniversitesi’nden büyük destek aldık. Kullanılan metal stentler damar tıkanıklığını açıyor ama bu tıkanıklıklar tekrar ameliyat gerektiriyor. Biz, biyobozunur nanopartiküllü stent ile bu sorunu çözdük. Damarı açtıktan sonra stent, kendi kendine eriyerek tedavi sağlıyor. Böylece hastamız ikinci bir ameliyata ihtiyaç duymadan şifa bulabiliyor” dedi.